Biểu diễn hát xẩm trong một phiên chợ Xuân. Ảnh:Bá Linh
Theo BTC, sự kiện được coi như “đại hội” không chính thức của làng Xẩm Việt Nam đương đại. có sự thu hút sự quan tâm của đông đảo các đại diện nhiều hội, nhóm, câu lạc bộ đang thực hành truyền dạy hoặc biểu diễn hát Xẩm tại nhiều tỉnh thành cả nước như: Chiếu Xẩm Hải Thành (Hải Phòng), Chiếu Xẩm Hà Thị Cầu (Ninh Bình), Trung tâm âm nhạc truyền thống Thăng Long (Hà Nội), CLB Ca nhạc Truyền thống UNESCO Hà Nội, Đoàn nghệ thuật Đông Đô (Hà Nội), CLB Còn duyên (Vĩnh Phúc), CLB Liên Hoa, CLB Sen Tây Hồ... Tại “Nghệ thuật Hát Xẩm - Từ hè đường đến sân khấu” các nghệ nhân, nghệ sĩ, nhà nghiên cứu sẽ giúp công chúng hiểu bộ môn nghệ thuật hát Xẩm với những đặc trưng cơ bản nhất, từ môi trường diễn xướng, các nhạc cụ và một số làn điệu điển hình...
Đến với sự kiện, cùng với hoạt động tọa đàm, biểu diễn minh họa, du khách tham dự còn có dịp khám phá từng chặng đường phát triển của Xẩm, kể từ một hình thức đàn hát dân gian dành riêng cho những người khiếm thị để mưu sinh nơi đầu đường góc chợ, bến nước, mom sông cho đến hiện nay, khi hát Xẩm đã trở thành một loại hình nghệ thuật được biểu diễn trên sân khấu, và thực sự là một di sản văn hóa phi vật thể của Việt Nam được rất nhiều người yêu thích.
Tại sự kiện, NSND Xuân Hoạch, người được xem là "trưởng lão" của làng Xẩm Việt Nam đương đại và là người có công phục chế các nhạc cụ dân tộc như đàn bầu, đàn nhị, đàn đáy, đàn nguyệt... sử dụng dây tơ theo lối cổ, thay vì dùng dây kim loại như hiện nay sẽ trực tiếp trao đổi và trình diễn phục vụ công chúng.
Nghệ nhân Dân gian Lê Minh Sen đến từ Thanh Hóa hay một số nghệ nhân "ẩn mình" ở các làng quê, chưa được phong tặng danh hiệu như bà Nguyễn Thị Mận (con gái của Nghệ nhân Hát Xẩm huyền thoại Hà Thị Cầu), ông Lê Văn Vượng đến từ chiếu Xẩm mang tên cố Nghệ nhân Hà Thị Cầu tại Yên Mô, Ninh Bình và nhiều nghệ nhân, nghệ sĩ trẻ triển vọng đến từ nhiều nhóm, hội, địa phương khác nhau hứa hẹn tạo thêm một điểm đến hấp dẫn cuối tuần trên phố cổ Hà thành.
Sự hiện diện của cụ Nguyễn Thị Lạt đến từ Tứ Kỳ, Hải Dương với vai trò khách mời đặc biệt là một nỗ lực đặc biệt của các thành viên tổ chức sự kiện. Bởi lẽ, cụ Lạt dù còn minh mẫn, vẫn có thể vừa hát vừa đánh trống và sênh, sở hữu vốn lời ca về Xẩm phong phú nhưng năm nay đã 96 tuổi, sức khỏe yếu.
Được biết, khoảng 75 năm về trước cụ đã dắt người anh trai khiếm thị đi hát Xẩm và từng tiếp xúc với rất nhiều “huyền thoại của làng xẩm” như các trùm Xẩm Nguyễn Văn Nguyên (Hà Nội), Nguyễn Văn Mậu (Ninh Bình - chồng cố Nghệ nhân Hà Thị Cầu), Nguyễn Văn Tự và Lý Văn An (Hải Phòng)... “Kho tư liệu sống về hát Xẩm” này cùng nhiều nghệ nhân Xẩm lão làng được kỳ vọng sẽ mang đến những thú vị, bất ngờ, tạo sức lan tỏa rộng rãi hơn trong cộng đồng về Xẩm…
Hồng Anh